محل سکونت؛ مهمترین عامل تعیین‌کننده تفاوت درآمد مردم جهان

براساس بررسی‌های تجربی برانکو میلانوویچ که یکی از برجسته‌ترین پژوهشگران معاصر در مباحث بی‌عدالتی اجتماعی است، محل سکونت افراد مهمترین عامل تعیین‌کننده میزان درآمد آنها در هرم درآمد جهانی است. میلانوویچ در پژوهش‌های خود نشان می‌دهد که رانت شهروندی و محل زندگی بیش از تمام عوامل دیگر همچون تحصیلات، تخصص و مزیت‌های خانوادگی تعیین‌کننده درآمد افراد در مقیاس جهانی است. بر این اساس بیش از دو-سوم شانس افراد برای کسب درآمد بالا در جهان به محل اقامت آنها مربوط است.

داده‌هایی که ملانوویچ از آمارهای درآمد خانوار در ۱۱۸ کشور جهان جمع‌آوری نموده است نشان می‌دهند که به عنوان نمونه یک شهروند نروژی فاقد تحصیلات و تخصص در قعر هرم درآمدی این کشور، درآمدش ۱۷ برابر از متوسط افراد بالای هرم درآمدی تانزانیا بیشتر است. وجود چنین اختلاف بزرگی و به قولی رانت شهروندی، بیانگر دلیل مهاجرت میلیون‌ها نفر در دهه‌های اخیر از کشورهای فقیر به ثروتمند می‌باشد.

بسیاری از افرادی که در کشورهای ثروتمند زندگی می‌کنند درآمد و سطح زندگی خوب خود را به دلیل عوامل شخصی همانند سخت‌کوشی، تحصیلات و تخصص شماره می‌نمایند در حالی که این افراد اگر با همان تحصیلات و تخصص خود در یکی از کشورهای توسعه‌نیافته و فقیر زندگی می‌کردند، به احتمال زیاد از فقیرترین گروه‌های کشور کنونی خود، درآمد کمتری داشتند.

لازم به ذکر است که محل کشورهای جهان در هرم ثروت و درآمد جهانی پروسه‌ای است تاریخی و در کنار عوامل داخلی، تحت تاثیر عوامل خارجی همچون استعمار و جنگ در گذر صدها سال شکل گرفته است.