بازارهای مالی

بازارهای مالی (Financial Markets) مکان‌هایی حقیقی و یا مجازی هستند که در آن‌ها امکان خرید و فروش انواع و اقسام دارایی‌ها (Assets) وجود دارد که مهم‌ترین دارایی‌های مذکور عبارتند از: سهام شرکت‌های مختلف، اوراق قرضه، مشتقات مالی، ارزها و کالاهای گوناگون.

بازارهای مالی یک دنیای بسیار پیشرفته از مبادلات دارایی‌های مختلف می‌باشند که بسیاری از کشورهای جهان از مزیت‌های فراوان آن‌ها استفاده می‌نمایند. به عبارت دیگر بازارهای مالی مکان‌هایی می‌باشند که کسب و کارهای مختلف برای به دست آوردن نقدینگی به آن‌ها مراجعه می‌کنند. در این بازارها، شرکت‌ها ریسک‌های خود را کاهش می‌دهند و سرمایه‌گذارن به کسب درآمد مشغول می‌باشند.

رایج‌ترین انواع بازارهای مالی عبارتند از: بازار سهام، بازار اوراق قرضه، بازار مشتقات مالی و بازار کالا.

بازار سهام

بازار سهام (Stock Market) مجموعه‌ای از مبادلات مرتبط با دارایی‌های شرکت‌ها را شامل می‌شود. شرکت‌های دارای شرایط مشخص به منظور تهیه منابع مالی مورد نیاز خود می‌توانند به بازار سهام وارد شوند و در این بازار از انواع و اقسام روش‌های تامین مالی استفاده نمایند. به عنوان مثال می‌توانند از سرمایه‌ فعالان حاضر در این بازار استفاده نمایند و با اعلام افزایش سرمایه، اقدام به جذب نقدینگی بدون پرداخت بهره نمایند.

اوراق سهام مورد معامله در این بازار، مالکیت شرکت‌های سهامی عام موجود در این بازار را از طریق کارگزاران به عموم سرمایه‌گذاران واگذار می‌نماید. در یک بازار مالی استاندارد، سهام خریدن آسان است اما خرید سهام یک شرکت با افق سودآوری بالا، هوش و دانش زیادی را می‌طلبد.

بازار اوراق قرضه

بازار اوراق قرضه (Bond Market) مکانی است که شرکت‌ها و سازمان‌ها به منظور به دست آوردن منابع مالی به آن مراجعه می‌نمایند. بازار اوراق قرضه بازار تامین مالی به وسیله پرداخت بهره می‌باشد. در حقیقت شرکت‌ها با حضور در این بازار، یک نوع عملیات بانکی و ربوی را انجام می‌دهند و به وسیله ابزارهای موجود در این بازار، تصمیمات خود را با پرداخت و یا دریافت بهره مدیریت می‌نمایند.

در حالت کلی زمانی که قیمت سهام بالا می‌رود، قیمت اوراق قرضه پایین می‌آید.به عبارت دیگر نقدینگی موجود در بازار به سمت بازار سهام منتقل می‌شود و بالعکس. انواع مختلفی از اوراق قرضه وجود دارد که به عنوان مثال می‌توان به اوراق خزانه‌، اوراق شرکت‌ها و اوراق قرضه شهرداری‌ها اشاره کرد.

بحث بسیار مهم درباره اوراق قرضه این است که ما رابطه بین قیمت اوراق قرضه و بازدهی اوراق قرضه را بدانیم.

قیمت اوراق قرضه زمانی کاهش می‌یابد که بازدهی سایر دارایی‌ها افزایش یافته باشد. موضوع بسیار ساده است؛ با افزایش بازدهی دارایی مانند سهام، دارندگان اوراق قرضه، اقدام به عرضه دارایی خود می‌نمایند که این موضوع باعث کاهش قیمت دارایی مذکور می‌شود و در عین حال تقاضای دارایی با افق بازدهی بالاتر با افزایش مواجه می‌شود که به افزایش قیمت آن دارایی منجر می‌شود.

بازار مشتقات مالی

بازار مشتقات مالی(Derivatives Market)  مکانی برای انجام مبادلات ابزارهای مشتقه می‌باشد. مشتقات مالی ابزارهای پیچیده‌ای هستند که ارزش خود را براساس دارایی‌های پایه تنظیم می‌نمایند. مشهورترین ابزارهای مشتقه عبارتند از: سوآپ (Swap)، قرارداد آتی (Futures Contract) ، اختیار معامله (Option) و پیمان آتی (Forward Contract). خرید و فروش ابزارهای مشتقه به معنای توافق بر خروجی آتی دارایی پایه می‌باشد.

بازار کالا

بازار کالا (Commodity Market) یک بازار سازمان یافته می‌باشد که کالاهای مختلف مانند پنبه، ذرت، شکر، قهوه، غلات، فلزات با ارزش و … در آن معامله می‌شوند. در این بورس، بخش عمده‌ای از معاملات با تعهد تحویل در زمان‌های آتی صورت می‌گیرند.